Bij de start van een nieuw jaar maken velen plannen en koppelen daar doelstellingen aan vast. Deze keer niet aan de kerst- of nieuwjaarstafel, maar wel in online events op social media. Maar hoe concreet moeten deze doelstellingen geformuleerd zijn om te kunnen slagen?
Het kan wel degelijk toegevoegde waarde hebben om doelstellingen SMART (Specifiek, Meetbaar, Aanvaard, Realistisch en Tijdsgebonden) te formuleren. Toch werkt dit niet altijd of voor iedereen. Soms werkt het zelfs averechts. Het goed toepassen van het SMART-principe én jezelf kennen, is key! Deze blog kan jou hierbij helpen!
Zijn doelstellingen en SMART synoniemen?
Antoine de Saint-Exupéry verwoordde in 1943: “Als je een schip wil bouwen, beveel de mensen dan niet om hout te verzamelen, verdeel het werk niet voor hen, geef geen orders. Nee, leer hen te verlangen naar de onmetelijke uitgestrektheid van de zee.” Hij gaf hiermee aan dat doelen die je formuleert om mensen aan de slag te krijgen of houden ambitieus mogen zijn, moeten motiveren, onderscheidend zijn, maar ook relevant en bovenal: echt. AMORE– Ambitieus, Motiverend, Onderscheidend, Relevant en Echt. Het gaat hierbij om charisma, liefde, passie voor wat men doet … zo creëer je daadkracht en betrokkenheid. Wat een schril contrast met het denken van de jaren ’90 toen gepredikt werd dat doelstellingen SMART moesten zijn: specifiek, meetbaar, aanvaardbaar, realistisch, tijdsgebonden.
Welke van de 2 visies is correct, hoe pakken we het vandaag best aan? Het antwoord op die vraag schuilt in wat je juist wil formuleren én wie de mensen zijn die tot actie moeten komen … dat bepaalt namelijk of je doelstellingen volgens de SMART principes of de AMORE principes formuleert of eventueel nog anders.
Doelstellingen in de zin van ‘objectieven’ of ‘resultaten’ waarop prestaties van medewerkers afgemeten kunnen worden, zijn er om effectief iets te realiseren. Duidelijkheid is hier cruciaal. Doelstellingen in de zin van ‘een streven’ of ‘hogere doelen’ zijn vaak vaag of visionair en dat is prima … . We hebben hier duidelijk te maken met 2 uitersten, elk type doelstelling verlangt dan ook een specifieke aanpak bij het formuleren ervan.
Missie en visie: ‘do it AMORE’
Bij het formuleren van de visie van jouw bedrijf – wat willen we worden? welke weg willen we uit met ons bedrijf? – of je missie – wat willen wij bereiken in deze wereld, behalve geld verdienen, wat is de zin, de bestaansreden van mijn bedrijf? – zou het onverstandig zijn om de antwoorden op die vragen volgens de SMART principes te formuleren: dergelijke aanpak zou je te zeer beperken in het creatief denkproces en het resultaat zou ook weinig inspirerend zijn. Stel je voor dat Martin Luther King zijn droom SMART geformuleerd had… . Wellicht had niemand er vandaag nog over gesproken! Een visie, een hoger doel of een droom moet anderen inspireren en motiveren. Dan mag het best ambitieus zijn, zonder onmiddellijk te kunnen zeggen wanneer het exact gerealiseerd zal zijn. Een hoger doel moet uit het hart komen en is pure AMORE – Ambitieus, Motiverend, Onderscheidend, Relevant en Echt. Ondernemers zullen vaak baat hebben bij dit soort doelen: zij zorgen ervoor dat er iets beweegt in de organisatie en in onze maatschappij, zij geven richting, zij ‘leiden’ én geven daarin elke keer opnieuw het voorbeeld.
Soms hebben zij het nodig om de hogere doelen te vertalen in concrete actieplannen vb. als zij tegen een specifieke datum de overname van het bedrijf willen klaar hebben of als zij het voor zichzelf nodig hebben om een concreet stappenplan in handen te hebben voor zij zelf tot actie kunnen komen. Als we denken in Jungiaanse voorkeuren, dan zijn dat degenen die eerder sensing of gewaarwordend zijn onder ons. Een voorkeur die het sterkst is bij groene en blauwe energie in het Insightsmodel.
Voor mensen die eerder intuïtief zijn, een Jungiaanse voorkeur die het sterkst is bij de rode en gele energie in het Insightsmodel, kan een te strak actieplan met SMART-doelstellingen zelfs beklemmend werken en de creativiteit in de weg staan. Op die manier worden de opportuniteiten op de weg zelfs niet meer gespot. Hebben zij er dan geen baat bij om de AMORE-doelen nog wat te concretiseren?
Voeg een beetje MAGIE toe!
Vaak toch wel, en daar kan MAGIE mee helpen! MAGIE ondersteunt namelijk de tactiek: hoe gaan we die missie en visie realiseren, zonder deze in al te kleine stukjes te kappen.
De tactiek, de ‘modus operandi’ van ons bedrijf mag best al wat ‘gestroomlijnder’ verlopen. Eigenschappen die we bij het formuleren van ‘een aanpak’ best in het achterhoofd houden zijn die van MAGIE: Meetbaar, Acceptabel, Gecommuniceerd, Inspirerend & Engagerend. Doelstellingen worden in deze fase veel meer ‘tastbaar’ en daardoor meetbaar. Je moet communiceren met alle betrokken partijen, om vast te kunnen stellen of er een draagvlak is, of de doelstellingen inspirerend en engagerend genoeg zijn om aanvaard te worden binnen de organisatie. Op dit niveau treffen we nog steeds de zaakvoerders zelf van een bedrijf, en in grotere ondernemingen ook de middenmanagers en de teamleiders: het zijn zij die ervoor zorgen dat de visie en missie van de organisatie ook begrepen én gedragen wordt door de medewerkers.
Individuele doelstellingen en persoonlijke ontwikkelingsplannen: SMART
De finale stap is de vertaalslag van de doelstellingen naar concrete acties voor het individu: Wat is JOUW bijdrage aan het geheel? Wat verwacht dit bedrijf dat jij concreet doet om de hogere doelstellingen van de organisatie mee te helpen realiseren? Om dergelijke doelstellingen te concretiseren zijn de SMART principes perfect. Specifieke, Meetbare, Acceptabele, Realistische en Tijdsgebonden doelstellingen zullen de medewerkers én de organisatie als geheel meer flexibiliteit, resultaatgerichtheid en focus bezorgen omdat iedereen heel duidelijk weet wat van hem/haar verwacht wordt, waarop hij/zij zal beoordeeld worden. Deze finale vertaalslag wordt meestal geleverd door de rechtstreekse leidinggevende, de ploegbaas, uiteraard in overleg met de medewerker zelf.
Zelfstandig zaakvoerder: wat nu?
In kleine organisaties – waar één persoon zowel ondernemer als uitvoerder is – is het aangewezen om geregeld ‘van pet’ te wisselen. Want ook voor kleinere organisaties geldt immers dat de missie en visie van het bedrijf vertrekken vanuit een droom, het verlangen om iets – zelfstandig – te realiseren. Terwijl het opstellen van een businessplan al veel meer meetbaar en acceptabel moet zijn om de bank te kunnen inspireren en engageren. De dagelijkse planning van het werk is tenslotte zonder meer tijdsgebonden, specifiek en in het beste geval: realistisch.
Bij AMORE ben je duidelijk aan het werken ‘aan’ je bedrijf, bij SMART ‘in’ je bedrijf. MAGIE is de zachte overgang én combinatie tussen de beide. Als ondernemer, moet je je bovendien goed realiseren wat jij zelf – als persoon – nodig hebt om dagdagelijks in je flow te komen, jouw energie te laten stromen en met passie aan de slag te zijn. Hoe kan je merken wat voor jou werkt? Probeer voor jouw dagelijkse werking zowel MAGIE als SMART uit en blik elke week en elke maand even terug op je realisaties van de afgelopen periode en hoe je je daarbij voelt. Evalueer ook je dieper gevoel, jouw stressniveau, je creativiteit en je flow van de afgelopen periode. Je zal al snel merken waar in dit spectrum voor jou die sleutel tot flow zit.
(((AMORE = passie) + MAGIE) = toveren) + SMART) = WIN/WIN
Dit voordeel van de corona-periode juichen we van harte toe: het sturen op aanwezigheid en controle is (hopelijk) voorgoed verleden tijd.
Zeker nu medewerkers volop thuiswerken en het telewerk ook na de corona-periode een gegeven van alle dag zal blijven, hebben bedrijven er baat bij om van deze doelen-oefening een continu gebeuren te maken … ze garanderen succesvol resultaat.
Mensen worden zo immers intrinsiek gemotiveerd om de bedrijfsdoelstellingen te bereiken. Zowel targets die ze in de dagdagelijkse praktijk moeten halen tot en met de hogere doelen van de onderneming worden immers met hen afgestemd en acceptabel bevonden. Tenminste wanneer doelen relevant en realistisch zijn en anderzijds ook engagerend en inspirerend genoeg zijn om er moeite voor te doen.
Wanneer medewerkers de droom van de organisatie delen, is het mogelijk om samen zowel hun persoonlijke objectieven als team objectieven vast te leggen. Dankzij AMORE creëer je passie, dankzij MAGIE leer je mensen toveren en door het SMART aan te pakken wint iedereen.
Wil je 2021 ook SMART en met een vleugje AMORE en MAGIE aanpakken?
We zetten je met plezier mee op weg en houden je de spiegel voor zodat jouw bedrijf barst van magie, passie én resultaat!
